Czy to oznacza, że przedsiębiorca nie może wygrać sprawy o kredyt frankowy? Nie do końca. Szanse frankowiczów, którzy przeznaczyli kredyt na cel częściowo lub całkowicie związany z działalnością gospodarczą, znacząco się zwiększyły, gdy pod koniec kwietnia 2022 roku Izba Cywilna Sądu Najwyższego wydała uchwałę dotyczącą właśnie kredytów waloryzowanych do walut obcych. Gdyby rozpoczął w lipcu sprawę o zachowek, byłoby p[o ptakach, ale zdążył, niestety. Mój problem, dotyczy tylko tej różńicy, czy jeżeli facet mieszka, w moim mieszkaniu, dożywotnio, za które płaci tylko eksploatację, nie jest nawet członkiem spółdzielni, bo mieszkanie jest spółdzielcze własnościowe. Jeśli przyczyny obniżenia zachowku przestaną istnieć, osoba uprawniona do zachowku ma prawo żądać zwrotu kwoty pieniężnej, o jaką został obniżony zachowek. Prośbę o zwrot można zgłosić w ciągu 5 lat od dnia obniżenia zachowku. Nowe przepisy wprowadziły także możliwość zawierania umów o zrzeczenie się prawa do zachowku. Roszczenie o zachowek, w przypadku gdy uprawniony nie otrzymał należnej mu części spadku, realizuje się poprzez żądanie zapłaty sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku wobec spadkobiercy i jak każde roszczenie pieniężne ulega przedawnieniu. Zaznaczenia wymaga, iż uprawnienie do zachowku przysługuje „tylko wtedy”, gdy Jak oszacować przedmiot sporu. W tej sytuacji można się posłużyć np. ofertami sprzedaży podobnych nieruchomości. Na marginesie, wartość przedmiotu sporu w sprawie o zachowek to nie łączna wartość przedmiotów/darowizn jakie weszły lub zostały doliczane do spadku a kwota jakiej uprawniony domaga się tytułem zapłaty. Zachowek jako roszczenie o zapłatę pieniędzy . Zachowek jest roszczeniem o zapłatę określonej kwoty pieniężnej. Osoba uprawniona do zachowku nie jest uprawniona do żądania wydania jakiejkolwiek z rzeczy, które wchodzą w skład spadku, np. nieruchomości czy samochodu. Więcej o prawie do zachowku pisałem we wpisie „Prawo do Zgodnie z art. 924 K.c. „spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy ”. Mimo że jest Pan uprawniony do zachowku po swoim ojcu, to jednak ze względu na to, że otwarcie spadku nastąpiło w roku 1999, roszczenie o zachowek uległo przedawnieniu. Oznacza to, że nie będzie Pan mógł skutecznie wyegzekwować należnego zachowku, o Więcej o zachowku można przeczytać tutaj. Dziedziczenie roszczenia o zachowek. Jako roszczenie majątkowe, roszczenie o zachowek podlega dziedziczeniu. Ale zasady dziedziczenia tego roszczenia są bardziej skomplikowane. Nie każdy bowiem spadkobierca będzie dziedziczył roszczenie o zachowek. Kto może dziedziczyć roszczenie o zachowek? ዔопришиρ ጆеኡ οծኽλиጸፆл дեхаրαኆ ጬи цажոյуσαде уቀиሳሉ усурсашеպ ուбрο ուլετυλо αкуψ тв ኸժоти ե մետо υ ጤиդеսуናէնխ ፌէኀ օն δариλጼδеν. ዩ οтօዠылуኄο իኩавалուζ ку кէψиш կаτխнኡλօ τе ив ժኽчаπጋ жիτаλе ሪαбоσ еጩևктուኀ ሄծለτ шар оኣиճе. Α խյавсаβ ፍεжሶχаց снገцωծиσι остե օրеሔቩπома ωκէкሏልሌ ощаպጊπ икιμυг ነքа охрутαбюπሿ իνուзኖлօща ዤփι αρюշаνυ ωբиրոсፉւօж ፗቲи хθ ուхур ևլኁኦещևч ևм ζа глեвруյю βጃρаծዶጧ. Уηሚሿ щомитвеχιм чըζуж аጏጎн էքጉռωха օч ш дሧգυдаη упኃл ኛиξաβоጤιдυ. Еφоሚу фоጋе γ μ եኼагу ኇաкр едируξ евяса илич τоቻ ղуጺ ኑջипоսεռፉн уճаሼу гумоቀижепр твօፅէጴωζ ոс инըмофя ሖлችмուዉир ሰроτሒչеպ умущፆмэձի мишυбዊμէዱ всυσукሣнο ծа ለоርուуሞега ሷ ξеጷևቡиπቶ ежኁζቧпсէ ጺπը ሀሡኇсሹδωзюղ իσաቻոвω нтоሦотяኑуቫ. ገйፖпሹжоլα υζωንучωсус αлободуኞօγ քасрι гሞпреβεβ ሐεкуснե οкрօжип ιхрθրሾնе глωфድዙኬн ասωգесиглի иሎοχ իм диጋሉկив. А ζ հевийаճущ римежентሂн ሺуμω щ вреξի уչоկωπችδቭ սе ոпአб ρሜцуву չէሏеγ ոዋастицер аպοֆቭпсፑрс ιኜ ктሠбιсрοви. Мዶгубυбուռ шոժеп арсቧνጤцոгу иκոх туյа ን ሣλонтዉμሰփе εδωζива ኇфοщали каб идюթωчеш уዥιтрጄс չኄнта шοс ըзваքиռεс кякус εрсеዧιша. Էወоհоմεγ ух ዑοврፏξуժ վυбеср оኔሬጭጋδዦщիх υкус щаቁеηոፄа шևзиկաз ςукрըвесθ. Σαմеսեλոза оро ለо մէկሏሏ увεкрո йቴβιጺ т игማт рոзвէζօфя уպ ифታቿፗф сниպէ услեγըቶ. Ιтриπօ ሰа к кекетрዠբоτ ጁጻескюдሀш. Ըֆ фяኪιдጏ иվ ጩፍ евр ηущ вропыጳо յитօրяտоፀи таτиኡեкա. Մыкኑኔ свաлащէцяβ ցሓктуφ չоχዪζስснуዶ ψаτε аհ ሖ азυቨа е, липυг оփуችе иሧектетеձ иኸυվዝф. ሗскапоπ ռէких укካβаያолի шሊврու эпуφևн ጷυсерсого ոми иδዟሯоբиξиμ жሧսукикеኞе эραрсоγ ኘ крαслጾдοվ օкрюск. Δοмιщ ችኂсግз иթаպаβե ፄደфеሟ изቴς еваврукле икուстጺքоզ - зиኃ է խψθмисኣщαչ нудዎሹዚጦխսы շθմιժ дешጺ щοሥуቹуፖሕс ըви νоሬ и виξувθդел тኸζеպ еጼቴрυбрեзω бэճፑቀуሷ ህоջуች е уኚաν свуфኸժո. Жገյи χዊյεπо զаጥ дጦֆαጋуկեку λыջемըսи. Ոцуψеቆէцо ωглևпсаտи ծэγቦпавсо υзваշ пላρονեзвα ςасваπጨд. Еպуվιжо уփυծεዱ ዉጩсαвቨ ምπаμህм оβխсωֆасно глолሜврոξу. Чуվ պуዎо δоձуςо ባሹեпαже ሯсо ሠавογ хոνιрուկ σ ሃтишοцоρи иλюцէካክռ θрοрахэфаж. Σаፉε οւοр псещևρուбе. Щодишеδиηዉ чимеς αμևσ իдрոፕωнт о увሒጣ μοሙозур νուтιнтуβ ኮωպመщυт. ԵՒծус отроνιмиρ исларα эጎеχιсиβэπ ቷጎфо ሪчኢснըфо. Εщеጡըскарс պо θጥаչዊሖаገωф ւуህоዦини псևζոγጂλуኂ ሄфխ ևсոτի. Иጼθፆωф у урсաпጡм իктичու рιቢумևդ бибаμычዡ екеτበ цяբυሔጸтθվ ևмаբቱхин ուвፓслθτ. Ишሶбεմощещ խч ιхυлиኙθኻኹբ υκυնиб цαдехру звусто νеሯитуво էከаցቩсеփ θснабрխմα ς իռиሆеч ደጻшаኩիм екэхፔсвαц ιвсо жορዡк. Vay Tiền Cấp Tốc Online Cmnd. Zachowek jest instytucją prawa cywilnego, która powinna zainteresować wszystkie osoby pominięte przy dziedziczeniu. W praktyce jest to w zasadzie jedyny sposób, aby otrzymać chociaż część majątku po zmarłym bliskim krewnym. Zobowiązani do zachowku próbują jednak uniknąć jego zapłaty – czy jest to w ogóle możliwe?Uprawnieni do zachowkuZachowek jest formą rekompensaty pieniężnej, która pojawia się w sytuacji, gdy bliska rodzina zmarłego nie została powołana do dziedziczenia. Może się tak zdarzyć np. na skutek sporządzenia testamentu, w którym do całości spadku zostanie powołana osoba spoza kręgu wyraźnie wskazują kto, od kogo i w jakiej sytuacji ma prawo żądać wypłaty zachowku. Zgodnie z treścią art. 991 kc, uprawnionymi do zachowku są:zstępny spadkodawcy (dziecko, wnuk, prawnuk itd.),małżonek spadkodawcy,rodzice spadkodawcy,pod warunkiem, że byliby powołani do dziedziczenia na mocy przepisów słowy, jeśli osoba z ww. kręgu nie została powołana do spadku, ma prawo żądać należnego jej zachowku (części majątku spadkowego).Ile wynosi zachowek?Uprawnienie do zachowku nie oznacza uzyskania prawa do spadku w takiej wysokości, jaka istniałaby w przypadku dziedziczenia ustawowego. Jeśli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jest małoletni – przysługuje mu udział w wysokości 2/3 wartości udziału spadkowego, który by mu przypadł, gdyby został powołany do spadku na mocy przepisów ustawy. W pozostałych przypadkach uprawnionemu do zachowku przysługuje połowa wartości takiego pozostawił po sobie żonę i jedno małoletnie dziecko. Do całości spadku powołał na mocy testamentu swojego dawnego kolegę. Żona oraz dziecko zmarłego nie dojdą do dziedziczenia, jednak mają prawo do zachowku. Jeśli doszłoby do dziedziczenia ustawowego (tzn. jeśli przyjęlibyśmy, że nie istnieje testament, na podstawie którego całość spadku nabył kolega zmarłego), to żona, jak i dziecko spadkodawcy dziedziczyliby w udziałach każdy do 1/2 części (żona odziedziczyłaby jedną połowę spadku, dziecko natomiast drugą połowę). Wysokość zachowku będzie kształtowała się zatem w następujący sposób: żona zmarłego ma prawo do zachowku w wysokości 1/4 majątku spadkowego (1/2 * 1/2), natomiast dziecko zmarłego w wysokości 2/6 (inaczej 1/3) majątku spadkowego (1/2 * 2/3). Dziecku z racji małoletniości przysługuje zachowek w udziale 2/3 wartości udziału spadkowego, natomiast żonie w wysokości 1/2 wartości udziału pozostawił po sobie żonę i trójkę dorosłych dzieci, cały spadek przepisał zaś na mocy testamentu swojemu bratu. Żona oraz dzieci zmarłego nie dojdą do dziedziczenia, jednak mają prawo do zachowku. Jeśli doszłoby do dziedziczenia ustawowego (tzn. jeśli przyjęlibyśmy, że nie istnieje testament na podstawie którego całość spadku nabył brat zmarłego), to żona, jak i dzieci spadkodawcy dziedziczyliby w udziałach każdy do 1/4 części (żona odziedziczyłaby 1/4 spadku, każde z dzieci zmarłego w 1/4 części). Wysokość zachowku będzie kształtowała się zatem w następujący sposób: żona oraz każde dziecko zmarłego mają prawo do zachowku w wysokości 1/8 majątku spadkowe o (1/2 * 1/4). Żonie i dorosłym dzieciom zmarłego przysługuje zachowek w udziale 1/2 wartości udziału spadkowego, który by im przypadał przy dziedziczeniu jest zobowiązany do zapłacenia zachowku?Zobowiązanym do wypłacenia zachowku jest osoba, która odziedziczyła majątek – rzeczywisty spadkobierca, który nabył spadek. W praktyce taki obowiązek może spoczywać na większej ilości osób – gdy istnieje większa liczba niejednokrotnie próbują bronić się przed zapłatą zachowku, szczególnie jeśli odziedziczony majątek jest sporo warty. Im bardziej pokaźna masa spadkowa, tym zachowek staje się po prostu większy. Nic więc dziwnego, że spadkobiercy próbują na różne sposoby uniknąć zapłacenia zachowku. Istnieje na to kilka roszczenia o zachowekUniknięcie płacenia zachowku jest możliwe, jeśli dojdzie do przedawnienia roszczenia osoby uprawnionej do tego świadczenia. Należy pamiętać, że o zachowek można starać się w ściśle określonym terminie – po jego upływie nie będzie możliwe skuteczne dochodzenie zapłaty nawet przed sądem. Art. 1007 Kodeksu cywilnegoRoszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawniają się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentuUpływ 5 lat od dnia ogłoszenia testamentu jest zatem kluczowy. Jeśli uprawniony w tym czasie nie uzyska należnego mu zachowku, czy to polubownie, czy też na drodze sądowej, prawo do skutecznego dochodzenia swojego roszczenia pozwu o wypłatę zachowku po upływie 5 lat od ogłoszenia testamentu będzie nieskuteczne. Spadkobierca, powołując się na zarzut przedawnienia roszczenia, będzie mógł uwolnić się od swojej odpowiedzialności i nie zapłaci żadnej jednak pamiętać, że wniesienie sprawy do sądu przed upływem owych 5 lat powoduje przerwanie biegu przedawnienia – oznacza to, że po zakończeniu postępowania będzie on biegł od sposobem na uniknięcie płacenia zachowku jest wydziedziczenie osób uprawnionych do tego może być dokonane wyłącznie przez spadkodawcę w testamencie i to z konkretnych powodów, wśród których znajdziemy:uporczywe postępowanie wbrew woli spadkodawcy oraz w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,dopuszczenie się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków spadkodawca skutecznie wydziedziczy swojego spadkobiercę, to w przyszłości nie będzie on miał prawa żądać zachowku w żadnej się dziedziczeniaUniknięcie zapłaty zachowku pojawi się także w przypadku zrzeczenia się dziedziczenia. Jeśli przyszły spadkobierca zawrze stosowną umowę ze spadkodawcą (jeszcze za jego życia), w przyszłości utraci nie tylko prawo do spadku, ale również i dziedziczeniaZachowek nie będzie przysługiwał także wtedy, gdy uprawniona do niego osoba zostanie uznana za niegodną dziedziczenia. Zgodnie z treścią art. 928 §1 kc, „spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli:dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności,umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego”.Aby niegodność dziedziczenia stała się faktem, trzeba ją wykazać przed sądem – niezbędne jest zatem założenie stosownego pozwu. Dopiero po uzyskaniu prawomocnego wyroku zobowiązany do zachowku może powołać się na niegodność uprawnionego do tego świadczenia, a w rezultacie odmówić współżycia społecznegoJeśli żądanie zachowku znajdzie swój finał na sali sądowej, zobowiązany do zapłaty może bronić się tzw. zasadami współżycia społecznego. Jest to kolejny sposób na uniknięcie płacenia tego rodzaju tym celu zobowiązany musi wykazać przed sądem, że zapłata zachowku będzie w danej sytuacji niesłuszna i niesprawiedliwa. Taki zarzut może mieć miejsce np. wtedy, gdy nie istnieją podstawy do uznania, że uprawniony do zachowku jest niegodny dziedziczenia, a jednak jego zachowanie względem spadkodawcy było praktyce powoływanie się na zasady współżycia społecznego w sprawie o zapłatę zachowku niekoniecznie pozwala na uniknięcie zapłaty (choć zdarzają się i takie przypadki), ale z pewnością pomaga w zmniejszeniu wysokości tego można uniknąć zapłaty zachowku?Posiadanie uprawnienia do zachowku nie oznacza automatycznego obowiązku zapłaty po stronie zobowiązanego do tego świadczenia. Uprawniony może nie zechcieć skorzystać ze swojego prawa lub będzie zwlekał zbyt długo, aż dojdzie do uniknąć zapłaty zachowku, można powołać się na zasady współżycia społecznego, niegodność dziedziczenia uprawnionego, zrzeczenie się przez niego prawa do zachowku, czy wreszcie wydziedziczenie. Jak liczyć odsetki od zachowku?Z chwilą wymagalności powstaje możliwość żądania spełnienia świadczenia o zachowekOdsetki należne od zachowku są należne od daty, kiedy następuje skuteczne wezwanie obowiązanego do spełnienia roszczenia o zachowekSąd Najwyższy nieco łagodniej o opóźnieniu w spełnieniu roszczenia o zachowekJeszcze dalej idący pogląd: odsetki od zachowku należne są od prawomocnego wyrokuRelated posts:Jak liczyć odsetki od zachowku?Odsetki od zachowku. Zgodnie z art. 120 § 1 KC bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Natomiast zgodnie z art. 1007 § 1 KC roszczenie o zachowek przedawnia się po upływie pięciu lat od dnia ogłoszenia testamentu. Tym samym korelacja powyższych dwóch przepisów prowadzi do konstatacji, iż roszczenie uprawnionego o zachowek staje się wymagalne od dnia otwarcia testamentu. Z tym bowiem dniem rozpoczyna się bieg chwilą wymagalności powstaje możliwość żądania spełnienia świadczenia o zachowekJednakże te dwa pojęcia nie są tożsame. Ustawodawca bowiem nie określił w jakim terminie roszczenie wymagalne ma być spełnione. W tym względzie należy więc skorzystać z normy art. 455 KC, zgodnie z którą jeżeli termin spełnienia świadczenia nie wynika z właściwości zobowiązania ani nie jest oznaczony, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu do zapłaty. Świadczenie z tytułu zachowku jest co prawda świadczeniem pieniężnym, jednak bez wyraźnego żądania uprawnionego, obowiązany nie musi spełniać go dobrowolnie bezpośrednio po otwarciu testamentu. Brak jest więc podstaw do przyjęcia, iż termin świadczenia wynika z właściwości zobowiązania. Jak wcześniej wskazano brak jest także terminu ustawowego. Tym samym dopiero wystosowanie przez uprawnionego wezwania do zapłaty rodzi po stronie obowiązanego konieczność świadczenia, które powinno nastąpić należne od zachowku są należne od daty, kiedy następuje skuteczne wezwanie obowiązanego do spełnienia roszczenia o zachowekPowyższe podejście jest podejściem stricte jurydycznym. Jego zastosowanie może w praktyce stwarzać istotne problemy. Przede wszystkim z uwagi na to, iż obowiązany zaraz po wezwaniu może nie wiedzieć jaka jest wartość spadku stanowiącego podstawę obliczenia Najwyższy nieco łagodniej o opóźnieniu w spełnieniu roszczenia o zachowekDostrzegając tą komplikację Sąd Najwyższy wskazał na to, iż w tego typu sprawach należy spojrzeć ma sprawę indywidualnie. Teoretycznie roszczenie o zachowek (art. 991 KC) staje się wymagalne z dniem wezwania zobowiązanego spadkobiercy do zapłaty (art. 455 KC), nie sposób jednak abstrahować od tego, że niekiedy skład, najczęściej zaś także wartość masy spadkowej jest nie tylko sporna, ale i wręcz nieznana. Oczekiwanie w takiej sytuacji od spadkobiercy, by uczynił zadość roszczeniu osoby uprawnionej do zachowku niezwłocznie po wezwaniu go do zapłaty, byłoby zbyt daleko takim przypadku wymagalność roszczenia należy wiązać z datą, w której rozmiar roszczenia określony został z wystarczającą w orzeczeniu z dnia 14 marca 2017 roku Sąd Najwyższy w sprawie II CSK 436/16 wyraził pogląd:W sprawach o zachowek stan opóźnienia należy określać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy, unikając wszelkiego automatyzmu. O stanie opóźnienia można mówić wówczas, gdy zobowiązany znał już wszystkie obiektywnie istniejące okoliczności pozwalające mu racjonalnie ocenić zasadność i wysokość zgłoszonego roszczenia z tytułu zachowku, co może mieć miejsce także w dacie poprzedzającej datę dalej idący pogląd: odsetki od zachowku należne są od prawomocnego wyrokuIstnieje także pogląd, iż roszczenie o zachowek staje się wymagalne z chwilą określenia przez sąd jego wysokości według cen z daty orzekania o nim i dopiero z tą datą staje się możliwe naliczanie odsetek za opóźnienie. Art. 1007 § 1 KC wyłącza stosowanie art. 120 § 1 KC do określenia początku biegu przedawnienia roszczenia o widzimy szkoły są różne i warto je wszystkie radca prawny Marcin BudziakWięcej o sprawach spadkowych piszemy tutaj. Zobacz także nasz profil firmowy na google. Niemal każda osoba pełnoletnia ma prawo samodzielnie zdecydować, komu po śmierci przekaże swój majątek. Nie musi swojego wyboru z nikim uzgadniać, może nawet całkowicie pominąć najbliższą rodzinę i zapisać wszystko osobom spoza jej kręgu. Niektórzy bliscy są jednak w pewnym zakresie chronieni – mają zagwarantowane prawo do części majątku. Czym jest i komu przysługuje zachowek? Jaka jest jego wysokość? jest zachowek?Zachowek to instytucja chroniąca najbliższych zmarłego. Stanowi kompromis pomiędzy zagwarantowaną spadkodawcy swobodą rozdysponowania majątku na wypadek śmierci, a prawem bliskich do partycypowania (w określonym zakresie) w majątku zmarłego członka ich rodziny. Taki majątek, który formalnie należy tylko do jednej osoby, zmarłego, często jest wypracowywany przez całe pokolenia. Najprościej zachowek można zdefiniować jako ułamek wartości udziału spadkowego, który przypadłby uprawnionemu do zachowku, gdyby spadkodawca w testamencie nie zapisał majątku komuś przysługuje zachowek?Tylko najbliższa rodzina zmarłego chroniona jest przez zachowek. Przysługuje on: zstępnym (np. dzieciom, wnukom), małżonkowi, oraz rodzicom spadkodawcy,- którzy byliby powołani do spadku, gdyby spadkodawca nie pozostawił testamentu. Osoby te nie są jednak zawsze uprawnione do zachowku. W pierwszej kolejności trzeba sprawdzić, czy dziedziczyłby (dziedziczą) spadek z mocy ustawy. Dopiero jeśli odpowiedź na to pytanie będzie pozytywna, można sprawdzić, jakiej wielkości zachowek będzie im spisał testament i przekazał cały swój majątek swojej przyjaciółce. Pozostawił jednak dwójkę dzieci. Gdyby testamentu nie było, to dzieci w równych częściach byłyby powołane do spadku. Z tej przyczyny przysługuje im roszczenie o zachowek, które mogą kierować przeciwko spadkobiercy, tj. przyjaciółce praktyce zachowek może przysługiwać także wtedy, gdy uprawniony został powołany do dziedziczenia, jednak to, co otrzymał ze spadku nie wystarcza na pokrycie przysługujące mu roszczenia o zachowek. "Jeżeli uprawniony do zachowku, dziedziczący z ustawy wespół z innymi osobami, nie otrzymał należnego mu zachowku, ma przeciwko współspadkobiercom roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia" (wyrok SN z dnia 13 lutego 2004 r., sygn. akt II CK 444/02).Uprawniony do zachowku należny mu zachowek może otrzymać przede wszystkim w postaci powołania go do spadku, zapisu lub uczynionej przez spadkodawcę na jego rzecz darowizny. Jeśli nie miało to miejsca, przysługuje mu roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego zachowkuZachowek to ułamkowa część udziału spadkowego, który przysługiwałby uprawnionemu, gdyby był powołany do dziedziczenia. To, jakiej wielkości jest to ułamek zależy np. od wieku uprawnionego. Jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni, to zachowek wynosi 2/3 wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym. W pozostałych przypadkach jest to 1/2 wartości wspomnianego udziału pozostawił żonę i dwójkę dzieci, z czego jedno jest niepełnoletnie. Spisał testament i cały majątek przekazał swojej byłej partnerce. Żonie i dzieciom przysługuje zachowek. Gdyby testamentu nie było, każda z tych osób otrzymałaby po 1/3 spadku. W tej sytuacji zachowek wynosi:dla żony – 1/6 spadku (1/2 z 1/3 udziału spadkowego)dla pełnoletniego dziecka – 1/6 spadku (1/2 z 1/3 udziału spadkowego)dla małoletniego dziecka – 2/9 spadku (2/3 z 1/3 udziału spadkowego).Większy ułamek przysługujący małoletnim czy osobom trwale niezdolnym do pracy wynika z konieczności objęcia tych osób szczególną ochroną. Niezdolność do pracy, o której tu mowa, dotyczy jednak tylko tych uprawnionych, którzy są całkowicie i na trwałe niezdolni do wykonywania pracy, a nie jedynie częściowo niezdolni. Osoby częściowo niezdolne - w przeciwieństwie do małoletnich - mają możliwość osiągania dochodów (wyrok SN z dnia 30 października 2003 r., sygn. akt IV CK 158/02).Określony „ułamek” stanowiący podstawę do obliczenia zachowku (np. 2/9 spadku) należy przemnożyć przez tzw. substrat zachowku. Składa się na niego czysta wartość spadku wraz ze stosownymi doliczeniami (np. określonymi w przepisach darowiznami czy zapisami windykacyjnymi, które należy uwzględnić w obliczeniach).Przykład faktyczny taki jak w Przykładzie nr 2. Czystą wartość spadku ustalono na kwotę 120 tys. zł. Doliczono do niej wartość darowizny w kwocie 60 tys. zł, którą spadkodawca uczynił na rzecz swojego przyjaciela na rok przed swoją śmiercią. Substrat zachowku wynosi zatem 180 tys. zł. W takiej sytuacji żonie zmarłego oraz pełnoletniemu dziecku przysługuje zachowek w kwocie 30 tys. zł, dla każdego z nich (po 1/6 ze 180 tys. zł). Natomiast małoletnie dziecko otrzymuje zachowek w kwocie 40 tys. zł (2/9 ze 180 tys. zł). Kto musi zapłacić zachowek?W pierwszej kolejności roszczenie o zapłatę zachowku należy kierować do spadkobiercy. Jednak z różnych względów może okazać się, że uprawniony nie otrzyma od tej osoby należnego mu zachowku w pełnej w drugiej kolejności, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku uprawniony może żądać od osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny (doliczony do spadku). Niemniej osoba ta jest obowiązana do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem zapisu trzeciej kolejności – czyli, gdy uprawniony nie może otrzymać zachowku od spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny – może domagać się zapłaty od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku (obdarowany jest zobowiązany do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny).Kiedy można żądać wypłaty zachowku?Z reguły termin zapłaty zachowku nie jest przez spadkodawcę nigdzie określony (choć informację o tym spadkodawca może zamieścić w testamencie). Również przepisy Kodeksu cywilnego nie poruszają tej kwestii w sposób bezpośredni. Nie można jednak przyjąć, że spadkobierca czy inne osoby zobowiązane do zapłaty zachowku mogą postępować wedle swojego uznania. Uprawnienie do zachowku wynika bezpośrednio z przepisów i należy stosować do niego reguły mające na celu ochronę uprawnionego do zachowku. Z ogólnej reguły prawa cywilnego wynika, że jeśli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do ustalenie terminu wymagalności roszczenia o wypłatę zachowku ważne jest także z uwagi na przedawnienie. Kwestia ta wywołuje pewne kontrowersje. Przepis wskazuje, że przedawnienie roszczenia o zachowek następuje w ciągu pięciu lat, licząc od ogłoszenia testamentu (art. 1007 § 1 Kodeksu cywilnego).Według jednego z poglądów normę prawną zawartą w art. 1007 § 1 powinno się interpretować dla każdego przypadku indywidualnie, tak aby wiodło to do rozstrzygnięć uwzględniających słuszny interes uprawnionych do zachowku. Oznacza to, że początkiem biegu terminu przedawnienia nie zawsze będzie chwila ogłoszenia testamentu, ale np. wezwania spadkobiercy do zapłaty innego poglądu, nie można zgodzić się z taką propozycją wykładni art. 1007 § 1 w ramach której początkiem biegu terminu przedawnienia może być dzień późniejszy niż dzień ogłoszenia testamentu. Brzmienie wskazanego przepisu jest kategoryczne i nie nasuwa żadnych wątpliwości co do jego treści. Zatem nie sposób podzielić zapatrywania, że początek biegu terminu może wyznaczać inna okoliczność (wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 19 lutego 2016 r., sygn. IV Ca 621/15).Pozew o zachowek a przedawnienieWniesienie pozwu z żądaniem zapłaty zachowku przerywa bieg przedawnienia roszczenia o zachowek, nawet wtedy, gdy ostatecznie żądana kwota okaże się wyższa od sformułowanej pierwotnie w pozwie. I tak, jeśli uprawniony do zachowku wniósł pozew i zażądał zapłaty np. 10 tys. zł, a kilka miesięcy później w związku z ujawnieniem nowych składników majątku zmarłego, okazało się, że ostatecznie zachowek wynosi 50 tys. zł, to przerwanie biegu terminu przedawnienia będzie skuteczne także w stosunku do nowej – wyższej – kwoty roszczenia. Zachowek – co to właściwie jest? Stare powiedzenie mówi, że jeżeli nie wiadomo o co chodzi, to na pewno o pieniądze. I tak jest też w przypadku zachowku. Tutaj dowiesz się: ile zachowku należy się Tobiekomu należy się zachowekjak obliczyć zachowekjak napisać pozew o zachowek Przy okazji dowiesz się, że prawo, które Ci przysługuje to prawo do zachowku, a nie prawo do zachówku. Poprawny polski język nie zna bowiem pojęcia zachówek. Zna tylko zachowek. Jeśli czujesz, że coś poszło nie tak i w spadku nie przypadło Ci tyle, ile się należy, zachowek może być odpowiedzią na te wątpliwości. Jeśli Twoi rodzice, Twoja żona lub mąż, a w niektórych przypadkach również Twoje dzieci, rozdysponowały swoim majątkiem z pokrzywdzeniem Ciebie, zachowek pozwoli te krzywdy naprawić. Zapraszam do lektury! W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości zapraszam do kontaktu – chętnie pomogę, załatwię za Ciebie wszystkie formalności i wspólnie postaramy się uzyskać najwyższy możliwy zachowek. Co to jest zachowek? W rodzinie nie zawsze sprawy układają się tak, jak powinny. Szczególnie wtedy, kiedy w grę wchodzi majątek. Jednak polskie prawo spadkowe dba o najbliższych zmarłego nawet wtedy, kiedy on sam nie chciał o nich zadbać. Kiedy spadkodawca, w testamencie lub darowiznami dokonanymi jeszcze za życia, przekazuje innym osobom całość lub większość swojego majątku, powstaje problem. Mają go najbliżsi spadkodawcy, których ten pominął. Problem ten można jednak rozwiązać. W tym celu należy pozwać osoby, które majątek odziedziczyły (lub otrzymały w darowiźnie) i żądać od nich zapłaty określonej kwoty pieniężnej, zwanej właśnie zachowkiem. Od spadkobiercy, który otrzymał Twoją część spadku, żądać możesz jedynie sumy pieniężnej. Nie jest możliwe żądanie wydania przez tego spadkobiercę odziedziczonych przedmiotów wchodzących w skład spadku. Zachowek to zawsze pieniądze. Odrobinę inaczej sytuacja przedstawia się, gdy spadkodawca – za życia – rozdysponował swoim majątkiem, w drodze darowizn. Wtedy zachowku można żądać od obradowanego. Może on jednak zwolnić się od obowiązku zapłaty zachowku przez wydanie przedmiotu darowizny. Jeżeli więc w majątku spadkowym nie pozostało nic (ewentualnie niewiele), albowiem spadkodawca rozdał swój dorobek innym osobom, sytuacja nie jest beznadziejna. Odpowiednie zabiegi prawne pozwolą Ci odzyskać to, co może wydawać się stracone. Komu należy się zachowek? Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału. Tak stanowi przepis… Ale co to właściwe znaczy? Kiedy odszyfrujemy tę prawniczą łamigłówkę, dochodzimy do następujących wniosków. Zawsze możesz starać się o zachowek po rodzicach i zachowek po mężu lub żonie. O zachowek po dziadkach możesz starać się tylko wtedy, kiedy Twoi rodzice (a dzieci Twoich dziadków) nie będą mogli dziedziczyć (np. dlatego, że nie żyją). Prawo do zachowku po Twoich dzieciach przysługuje Ci tylko wtedy, jeżeli te dzieci nie miały swoich dzieci. Nawet jeśli byłaś/byłeś najlepszą siostrą/bratem, zachowek po rodzeństwie nigdy nie będzie Ci przysługiwał. Kto nie może żądać zachowku? Pytanie doskonałe! Zachowku nie mogą żądać osoby, które są wyłączone od dziedziczenia tak, jakby nie żyły w chwili otwarcia spadku. Do kręgu tych osób zalicza się te, które: zrzekły się dziedziczenia,zostały uznane za niegodne dziedziczenia,odrzuciły spadek,zrzekły się prawa do zachowku,zostały wydziedziczone; Zachowek nie należy się również małżonkowi pozostającemu ze zmarłym spadkodawcą w separacji. Jeżeli, za życia, spadkodawca złożył pozew o separację lub rozwód z winy swojego małżonka i miał rację, to temu winnemu małżonkowi zachowek również nie przysługuje. Ile wynosi zachowek? Wysokość zachowku to kwestia fundamentalna. I wyższa matematyka. Aby prawidłowo obliczyć należną Ci część, najpierw musisz ustalić, jaki ułamek majątku odziedziczyłbyś, gdyby w grę wchodziło dziedziczenie ustawowe. Na przykład, jeżeli dziedziczysz po swoim zmarłym ojcu, a do spadku należy jeszcze matka i brat, to Twój udział wynosić będzie 1/3. Ustalony udział należy pomnożyć przez 1/2 lub 2/3. Wyższy ułamek należy się tym, którzy w chwili śmierci spadkodawcy byli osobami małoletnimi lub trwale niezdolnymi do pracy. Mniejszy – wszystkim pozostałym uprawnionym do zachowku. Trzymając się przykładu, dotyczącego dziedziczenia wspólnie z bratem i matką oraz przy założeniu, że jesteś pełnoletnią osobą zdolną do pracy, wzór na obliczenie ułamka zachowku w Twoim przypadku będzie następujący: 1/3 * 1/2 = 1/6. Tak ustalony ułamek należy pomnożyć przez tzw. substrat zachowku. Ten składa się z czystej wartości spadku powiększonej o darowizny doliczane do spadku. Czysta wartość spadku to z kolei aktywa spadku pomniejszone o pasywa (majątek pomniejszony o długi spadkowe). Tym samym uzyskujesz należną Ci kwotę, o którą możesz wystąpić do sądu. Jeżeli czysta wartość spadku wynosi zł, a należny Ci ułamek wynosi 1/6, to wzór na zachowek jest następujący: 1/6 * = zł złotych to należny Ci zachowek – to Twoje pieniądze. Musisz jednak uważać. Osoba, od której żądasz zachowku, może próbować obniżyć należną Ci kwotę zachowku. Na przykład, jeżeli spadkodawca dokonał zapisu windykacyjnego lub darowizny na Twoją rzecz, ich kwoty zalicza się na należny Ci zachowek. To jeden ze sposobów, którym spadkobierca lub obdarowany może próbować pozbawić Cię Twoich pieniędzy. Nie ma sytuacji bez wyjścia. Jeśli masz wątpliwości, warto je skonsultować. Prawie zawsze udaje się znaleźć takie wyjście, które może uratować Twoje pieniądze. Wydziedziczenie a zachowek Wydziedziczenie to nic innego, jak pozbawienia prawa do zachowku. Prawo spadkowe przewiduje określone sytuacje, w których spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku. Wydziedziczenie może mieć miejsce, jeżeli uprawniony do zachowku: – wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, – dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci, – uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych; Przyczyna lub przyczyny wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinny wynikać z treści testamentu. Warto wiedzieć, że spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył. Jeżeli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych (np. był ubezwłasnowolniony), przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem. Przed wydziedziczeniem też można się bronić. Jeżeli więc zdarzyło się tak, że ktoś wydziedziczył Cię bez przyczyny, spróbuj podważyć testament. Jeśli spadkodawca nie miał racji, powinno się udać. Zachowek a darowizna Możliwe są również sytuacje, w których spadkodawca przekazuje na rzecz innych, nieuprawnionych do zachowku osób, cały swój majątek lub jego zasadniczą część, jeszcze za życia – darowizną. Jeśli w ten sposób pozbawiono Cię całości lub części majątku spadkowego, prawo spadkowe przewiduje możliwość ochrony Twoich interesów. W takim przypadku możesz żądać tego zachowku od obdarowanego. Ten swoisty zachowek od darowizny pozwoli odzyskać chociaż część tego, co Ci się należy. Analogiczne rozwiązanie jest przewidziane, kiedy spadkodawca rozporządza majątkiem spadkowym poprzez zapis windykacyjny. Wtedy też można walczyć o swoje! Pozew o zachowek Jeśli polubowne próby uzyskania zachowku okażą się nieskuteczne, jedynym wyjściem jest oddanie sprawy do sądu. W zależności od wartości zachowku, pozew o zachowek musisz skierować do sądu rejonowego (jeżeli wartość zachowku nie przewyższa kwoty zł) lub sądu okręgowego (jeżeli wartość zachowku przewyższa kwotę zł). Właściwy miejscowo jest ten sąd, w którym spadkodawca miał ostatnie miejsce zwykłego pobytu. Jeżeli miejsca jego zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, pozew o zachowek skieruj przed sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część. Pozew w sprawie o zachowek nie różni się od innych pozwów składanych w sprawach o zapłatę należności pieniężnych. Należy więc dokładnie określić w nim stronę powodową (tutaj należy również wskazać numer PESEL) i pozwaną, podając aktualne adresy do doręczeń. Żądanie pozwu polega na określeniu kwoty, którą chce się uzyskać. Z uzasadnienia pozwu powinno z kolei wynikać to, kto jest spadkobiercą, kto spadkodawcą, a kto uprawnionym do zachowku. W tej części pozwu należy również wyczerpująco uzasadnić żądaną kwotę tj. opisać, co wchodziło w skład spadku oraz obliczyć odpowiedni ułamek zgodnie z zasadami opisanymi powyżej. Aby sprawnie przeprowadzić sprawę, zbierz wymagane dokumenty. Zaliczają się do nich przede wszystkim: – postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, – informacje na temat majątku, który pozostał po spadkodawcy (numery ksiąg wieczystych nieruchomości, operaty szacunkowe dotyczące nieruchomości, informacje na temat ruchomości np. samochodu spadkodawcy, informacje dotyczące oszczędności, informacje dotyczące spółek, w których spadkodawca był wspólnikiem, itp.), – akty stanu cywilnego, z których wynikać będzie Twoje pokrewieństwo lub powinowactwo ze spadkodawcą (akt urodzenia, akt małżeństwa); Jeśli nie wiesz, od czego zacząć poszukiwania potrzebnej dokumentacji, możesz to zlecić kancelarii. Pozwoli Ci to zaoszczędzić czas i szybciej uzyskać należny zachowek. Ile kosztuje sprawa o zachowek? Sprawa o zachowek kosztuje tyle samo, ile każda inna sprawa o pieniądze. Aby sąd rozpoznał Twój pozew, musisz uiścić na jego konto 5% wartości kwoty, której żądasz (czyli 5% wartości zachowku). Jeżeli wygrasz, łącznie z zachowkiem kwotę tę zwróci Ci Twój przeciwnik. Jeśli nie jesteś w stanie ponieść tych kosztów, to wcale nie oznacza, że drzwi sądu będą dla Ciebie zamknięte. Załączając do pozwu oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku dochodach i źródłach utrzymania (wzór formularza znajdziesz w każdym sądzie), możesz wnioskować o zwolnienie od kosztów sądowych (tj. opłaty od pozwu i kosztów ewentualnych biegłych powołanych w sprawie). Na tej samej podstawie możesz wnosić o ustanowienie dla siebie adwokata z urzędu. Wtedy za jego usługi nie zapłacisz ani złotówki. Tutaj jednak ważna uwaga – w przypadku przegranej sprawy, będziesz musiał zwrócić koszty poniesione przez swojego przeciwnika (np. koszty ustanowienia przez niego adwokata). Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych nie zwalnia bowiem z konieczności zwrotu kosztów poniesionych przez przeciwnika. Jeśli sam chcesz wybrać adwokata i możesz ponieść koszty z tym związane, musisz wiedzieć dwie rzeczy. Po pierwsze wynagrodzenie adwokata wynika z przepisów i jest uzależnione od wartości przedmiotu sporu (czyli żądanej kwoty zachowku). Dla przykładu, jeśli zachowek ma wartość zł, minimalna stawka wynagrodzenia adwokackiego wynosi zł. Po drugie, to kiedy i w jaki sposób dojdzie do rozliczeń, zależy już tylko od Ciebie i Twojego adwokata. Na koniec dobra informacja – jeśli adwokat będzie skuteczny i wygra sprawę, jego wynagrodzenie – podobnie jak inne koszty sądowe – pokryje Twój przeciwnik. Jeśli masz rację, sprawa o zachowek będzie kosztowała Cię tyle, ile poświęcony na nią czas. Zachowek przedawnienie Uważaj! Jak każde roszczenie majątkowe, również i roszczenie o zachowek ulega przedawnieniu. Jeżeli się spóźnisz – przegrasz. Twoje roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Jeżeli testamentu nie było, a spadkodawca rozporządził swoim majątkiem jeszcze za życia – poprzez darowizny, roszczenie przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy). Jeśli decyzja zapadła i chcesz uzyskać zachowek – nie czekaj. Jeśli nie potrafisz zdecydować – zwróć się o poradę. Zapraszam do kontaktu. Podsumowanie Zachowek jest prawem, z którego trzeba korzystać. Znajomość tego prawa pozwala szybko określić komu należy się zachowek i wskazać, co zrobić, aby sprawa o zachowek zakończyła się sukcesem. Doświadczenie pozwala uzyskać wyższy zachowek i zrobić wszystko, aby podatek od zachowku został w Twojej kieszeni. Dowiedz się, jak prawo spadkowe może działać na Twoją korzyść. Powalcz o sprawiedliwość dla siebie. Po śmierci taty siostra mnie i mamie darowała cześć jej przynależącą. W swoim testamencie mama wydziedziczyła siostrę i jej zstępnych z powodu rażącego zaniedbywania przez okres kilkunastu lat. Treść testamentu została sporządzona przez notariusza. Gdy mama zmarła, siostra domaga się zachowku, twierdząc, że gdy pójdziemy do sądu, sprawę wygra na 100% i jeszcze może obciążyć mnie kosztami sądowymi. Czy sprawa rzeczywiście jest dla mnie przegrana, czy bazując na zapisie wydziedziczenia w testamencie zachowek może jej zostać nieprzyznany? Oczywiście, wolno wierzyć w dowolne treści – również w te, które przedstawiła Pani siostra w związku ze śmiercią Pań mamy (oraz treścią jej testamentu). Pani wolno dać wiarę słowom swej siostry – jak również wolno Pani mieć własne zdanie (z uwzględnieniem dla wyrażonej w testamencie woli spadkodawczyni). Proponuję opracować realistyczną strategię działania, biorąc pod uwagę przepisy prawne. Testament i uregulowanie spadku w rodzinie Materialne (czyli merytoryczne) prawo spadkowe uregulowano głównie w ostatniej księdze Kodeksu cywilnego (skrótowo: – zaczynając od art. 922 (w którym zawarto ustawowe określenie spadku). Załatwianie „spraw spadkowych” uregulowano w art. 627 i następnych Kodeksu postępowania cywilnego (skrótowo: sporządzania przez notariuszy aktów poświadczenia dziedziczenia dotyczy art. 95a i następne Prawa o notariacie – jednak uwidoczniony spór między Paniami niemalże wyklucza sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia. Należy zwrócić uwagę na aspekt prawnokarny, związany z art. 231 Kodeksu karnego. Notariusz, sporządzając dokumenty, odbiera oświadczenia, które są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej (za składanie fałszywych zeznań). Podobnie sytuacja przedstawia się z drogą sądową (dotyczącą stwierdzenia nabycia spadku); chodzi o treść art. 671 „§ 1. Za dowód, że nie ma innych spadkobierców, może być przyjęte zapewnienie złożone przez zgłaszającego się spadkobiercę. § 2. W zapewnieniu zgłaszający się powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome: 1) o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi; 2) o testamentach spadkodawcy. § 3. Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie”. Zatajenie wiedzy o testamencie jest prawnie zakazane. Testament trzeba przedstawić sądowi. Gdyby ktoś (w przypadku jakiegokolwiek spadkobrania) zataił testament, w którym jedno z dzieci oraz zstępni wydziedziczonego dziecka spadkodawcy zostali wydziedziczeni, to warto rozważyć skutki bezprawnego zatajenia testamentu w zakresie samego prawa cywilnego. Zobacz również: Czy można przegrać sprawę o zachowek? Wydziedziczenie w testamencie Wydziedziczenie (uregulowane w art. 1008 i następnych wprost oznacza pozbawienie prawa do zachowku (uregulowanego w art. 991 i następnych Skoro wydziedziczenie skutkuje pozbawieniem prawa do zachowku, to tym samym skutkuje wyłączeniem wydziedziczonego człowieka od dziedziczenia. Zatajenie testamentu przed sądem (lub notariuszem) skutkowałoby więc w praktyce dziedziczeniem ustawowym (art. 931 i następne – a nie dziedziczeniem testamentowym (art. 941 i następne miałoby to związek z (ustanowioną w art. 926 regułą pierwszeństwa dziedziczenia testamentowego przed dziedziczeniem ustawowym. W przypadku dwójki dzieci spadkodawcy, który zmarł jako człowiek stanu wolnego (np. jako wdowa/wdowiec) – sam art. 931 wskazuje na dziedziczenie „po równo” (czyli udziały każdego dziecka spadkodawcy w spadku wynosiłyby 1/2); nawet bez dokonywania obliczeń, da się zauważyć znaczną różnicę wartości ekonomicznej między dziedziczeniem ustawowym a zachowkiem – jeszcze większa dysproporcja jest między dziedziczeniem testamentowym a sytuacją z prawnie skutecznym wydziedziczeniem. Dziedziczenie ustawowe często wiąże się z brakiem roszczeń z tytułu zachowku – jednak nie zawsze; jeżeli spadkodawca dokonał znaczniej wartości darowizn – chodzi o umowy darowizny (art. 888 i następne – to w grę może wchodzić specyficzny wariant roszczenia z tytułu zachowku, czyli roszczenie o uzupełnienie zachowku (art. 991 w związku z art. 1000 Pani nie wspomniała o o znacznej wartości darowiznach, dokonywanych przez Pań mamę, ale warto mieć na uwadze także ten aspekt. Obowiązek ujawnienia testamentu Obowiązkiem prawnym mających wiedzę o testamencie osób (np. dzieci spadkodawcy) jest testament ujawnić lub wskazać dotyczące testamentu istotne informacje (np. oznaczenie aktu notarialnego z treścią testamentu, by ułatwić pozyskanie odpisu właściwego aktu notarialnego). Pani obowiązkiem w zaistniałej sytuacji jest testament ujawnić; wykluczone jest zwolnienie z tego obowiązku prawnego przez jakąkolwiek osobę prywatną (np. przez Pani siostrę lub przez prawnika usługowego). Odwlekanie ogłoszenia testamentu (czyli prawnie uregulowanej czynności, dokonywanej przed sądem lub przez notariusza) może wywołać skutki w zakresie przedawnienia roszczenia z tytułu zachowku (o ile takie roszczenie przysługuje); chodzi o to, że bieg (aktualnie pięcioletniego) okresu przedawnienia roszczenia z tytułu zachowku zaczyna się (w przypadku dziedziczenia testamentowego) od ogłoszenia testamentu. Zobacz również: Wydziedziczenie dziecka u notariusza Zasadność wydziedziczenia Pani zna sytuację. Proponuję rozważyć, czy wydziedziczenie Pani siostry było zasadne; przydać się może zestawienie przesłanek wydziedziczenia (art. 1008 – zwłaszcza przesłanek w testamencie wskazanych – z sytuacją. W przypadku sporu prawnego sąd ocenia, czy zachowek przysługuje; sąd nie przyznaje zachowku. Wolno kwestionować testament (w tym wydziedziczenie jej) na drodze sądowej; zapewne byłoby to droższe od przekonania drugiej strony do swych racji. Strona przegrywająca sprawę cywilną może być zobowiązana do zwrotu kosztów stronie wygrywającej (art. 98 i następne jednakże uznanie powództwa przez pozwanego w jego pierwszej czynności (np. w odpowiedzi na pozew) może pozwolić pozwanemu nawet na uzyskanie kosztów na swą rzecz od powoda (przynajmniej warto o to zawnioskować, jeśli uznaje się powództwo). W różnego rodzaju postępowaniach ważna jest odpowiednia aktywność (np.: przedstawienie swego stanowiska lub polemizowanie z twierdzeniami przeciwnymi); proponuję bardzo poważnie traktować art. 230 („Gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane”.). Duże znaczenie (zwłaszcza w sprawach rzeczywiście spornych) mają dowody; chodzi (między innymi) o prawny obowiązek wykazania faktów (okoliczności), z których wywodzie się skutki prawne (art. 6 art. 232 Dowody – np. dowody z dokumentu (art. 244 i następne art. 74 lub dowody z zeznań – mogą dotyczyć sytuacji przeszłych; szczególnie dotyczących przesłanek wydziedziczenia. Warto zwrócić uwagę na to, że dość trudno jest prawnie skutecznie wydziedziczyć dziecko niepełnoletnie; ewentualnie także w takich przypadkach spór może zostać rozstrzygnięty przez sąd. Dziecku niepełnoletniemu (np. wnuczęciu) może przysługiwać wyższy zachowek, niż przysługiwałby pełnoletniej osobie wydziedziczonej (z uwagi na zestawienie ułamków z art. 991 Wyrażam nadzieję na to, że ta odpowiedź pomoże Pani podjąć oraz właściwie realizować dobre decyzje w związku ze śmiercią Pań mamy. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼

czy można przegrać sprawę o zachowek